Η Ασκητική του Ν. Καζαντζάκη

Ξανα...διαβάζοντας την Ασκητική του Νίκου Καζαντζάκη

(Ο Καζαντζάκης ξεκίνησε να γράφει το 1922 την «Ασκητική» στη Βιέννη, αλλα θα το τελειώσει το 1923 στο Βερολίνο. Σε επιστολή προς την πρώτη τους συζυγο Γαλάτεια Καζαντζάκη αναφέρει : « γράφω τώρα την -Ασκητική-, ένα βιβλίο mystique, όπου διαγράφω τη μέθοδο ν' ανεβεί η ψυχή από κύκλο σε κύκλο ωσότου φτάσει στην ανώτατη Επαφή. Είναι πέντε κύκλοι: Εγώ, ανθρωπότητα, Γης, Σύμπαντο, Θεός. Πώς ν' ανεβούμε όλα τούτα τα σκαλοπάτια κι όταν φτάσομε στο ανώτατο να ζήσουμε όλους τους προηγούμενους κύκλους. Το γράφω επίτηδες χωρίς ποίηση, με στεγνή, επιτακτική φόρμα».

Η «Ασκητική» δημοσιεύτηκε το καλοκαίρι του 1927 στο περιοδικό «Αναγέννηση» του Δημήτρη Γλυνού, κι η έκδοσή της προκάλεσε μεγάλη αίσθηση. Ο Καζαντζάκης έκανε και νέες διορθώσεις της «Ασκητικής», το 1938, αλλά και αργότερα. Το 1944 τη διόρθωσε για άλλη μια φορά και έτσι έγινε η δεύτερη έκδοσή της, τον Δεκέμβριο του 1945. Το βιβλίο μεταφράσθηκε και εκδόθηκε σε πολλές ξένες γλώσσες και χώρες και αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του Καζαντζάκη διεθνώς)

Τεράστια και πυκνά τα θέματα που θέτει ο μεγάλος και χειμαρρώδης Ν.Καζαντζάκης στην Ασκητική! Δεν γίνεται ούτε με όλα να καταπιαστούμε, ούτε και σε όλα να επιχειρήσουμε αναλύσεις. Πολύ δεν περισσότερο, που σε καμία περίπτωση δεν θα δήλωνα ούτε φιλόλογος ούτε «ειδικός»! Τον αγαπώ, τον διαβάζω και στοχάζομαι! Αυτό μόνο!

Συμβαίνει, ωστόσο, αρκετές φορές, όταν ξαναδιαβάζουμε ένα βιβλίο μετά από χρόνια η κατανόηση μας να είναι διαφορετική. Έτσι, συνέβη και με την Ασκητική. Ξαναδιαβάζοντας την μετά από χρόνια, φαίνεται ότι κατανοώ τα μηνύματα του βιβλίου διαφορετικά, με την αντίληψη που έχω σήμερα, η οποία, φαίνεται, να έχει δεχτεί πολλές επιρροές και από άλλους πνευματικούς δασκάλους, όπως Εκχαρτ Τόλλε και ο δικός μας Ρόμπερτ Νατζέμυ!

Σκέπτομαι, λοιπόν :

Η αίσθηση της οντότητας, η αίσθηση του «υπάρχω» μπερδεύεται με τις μορφές που το περιβάλλουν και αγωνίζεται διαρκώς για την επιβίωση αφού καμμία σκέψη, επιθυμία ή συναίσθημα δεν υπάρχει διαρκώς και για πάντα. Ετσι, το ΕΓΩ κινδύνευει να χαθεί, να μην υπάρχει διαρκώς. Προσπαθεί, λοιπόν, να επιβιώσει, να μεγεθύνει και να προστατέψει τον εαυτό. Εχει ανάγκη για έλεγχο, για εξουσία, για προσοχή. Ωστόσο, για να γίνει αυτό χρειάζεται και η αντίθετη σκεψη του «αλλου». Το «εγώ» δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το «άλλο». Και μόλις υπάρξει «άλλος» αρχίζει να γεννιέται ο φόβος. Ο φόβος της απώλειας του εγώ από τον αλλον, ο φόβος της ανυπαρξίας, ο φόβος της απορριψης από τον εχθρικό «άλλο», ο φόβος του θανάτου. Αυτή η μάχη για την επιβιωση του εγώ δεν είναι παρα η ψευδαίσθηση της υπαρξης. Η ψευδαίσθηση ότι ειμαι εγώ.

Γιατί συμβαίνει αυτό ;

Διότι ο κεντρικός πυρήνας ολης της νοητικής μας δραστηριότητας αποτελείται από ορισμενες επαναλαμβανόμενες και επίμονες σκέψεις, συναισθήματα, συμπεριφορές και μοτίβα, με τα οποία εχουμε ταυτιστεί πιο εντονα. Αυτά όλα είναι είναι αυτό πού λέμε : «εγώ». Δηλ. ένα συνοθύλευμα επαναλαμβανόμενων σκεπτομορφών και νοητικό-συναισθηματικών προτύπων που αποκτήσαμε με εξαρτημένη μάθηση , με αποτελεσμα το περιεχόμενο και η δομή του εγωικου νου να είναι η ταύτιση με την μορφή μας και την μορφή των πραγματων που μας περιβάλλουν.

Η επέκταση του «εγώ» συνεπώς υπάρχει μέσω των πραγματων που με περιβάλουν, μεσα από ιδιότητες ή ρόλους που παίζω και που εχουν γίνει ανάγκη μου και μέρος της ταυτότητας μου. Ετσι προσθέτουμε πράγματα για να αυξήσουμε την αίσθηση του εαυτού ή να αρέσουμε, ως ενισχυτικά της «ταυτότητας». Γιατί η αίσθηση του εαυτού είναι συνδεδεμένη με πράγματα που κατέχουμε. Μας κάνουν να νιώθουμε ένα αισθημα ανωτερότητας ή σπουδαιότητας. Το εγώ εξισώνει το εχω με το υπάρχω. Το εγώ τρέφεται και υπάρχει μεσω σύγκρισης. Ετσι δημιουργείται η ανάγκη για ολο και περισσότερα αντικειμενα, πιέζοντας μας να υποκύπτουμε δραματικά στις ατέλειωτες και βασανιστικές μας επιθυμίες.

Το ΕΓΩ, επίσης, υπάρχει μέσα από ρόλους. Κάθε ρόλος είναι μια πλασματική αίσθηση του εαυτού και μέσα από αυτόν όλα προσωποποιούνται. Χρειαζόμαστε το ρόλο για να πετύχουμε κατι. Να αναγνωριστούμε και να εχουμε, μεσω του ρόλου, καποια εξουσία. Αν κάνουμε αυτό που απαιτείται σε κάθε κατάσταση χωρίς να γίνεται ρόλος με τον οποίο ταυτιζόμαστε είναι ένα ουσιαστικό μάθημα στη τέχνη της ζωής που ο καθένας μας είναι εδώ για να μάθει.

Καλύτερα, λοιπόν να παραιτηθούμε από ρόλους. Αν δεν ξερεις πια ποιος εισαι χωρίς ρόλο, τότε εχει μείνει χώρος πίσω από τον ανθρώπινο ρόλο να ερθει η Υπαρξη, δηλ. ένα πεδίο καθαρής δυνατότητας, παρα κατι, ηδη, προσδιορισμένο.
Όταν αποκτήσουμε επίγνωση των σκέψεων που κάνουμε και αρχίσουμε να τις παρατηρούμε εχουμε αφήσει να μπεί μέσα σ' αυτή την ψευδαίσθηση του νου που ταυτίζεται με το εγώ, η αίσθηση της Παρουσίας, της αυτεπίγνωσης, ότι δεν ειμαι μόνο ο νους που σκέπτεται αλλα και κατι άλλο πέρα από αυτό, κατι που παρατηρεί τον νου, τον εαυτό, το εγώ που «θέλει», που φοβάται, που αρέσκεται, που οργανώνει σχέδια, που αποφεύγει κλπ κλπ Τότε εχουμε αφήσει την Συνειδητότητα, την Παρουσία να αποκαλυφθεί σε κάθε παρούσα στιγμή. Ετσι μόνο μπορεί να απελευθερωθεί το μικρό εγώ, ο φοβισμένος εαυτός. Δεν μπορεί να γίνει αυτό στο μέλλον, μπορεί να γίνει μόνο στο Τώρα.

Ετσι, αρχίζουμε να εχουμε την αίσθηση ενός μεγαλύτερου εαυτού. Του εαυτού που κάνει σκέψεις γύρω από μία κατάσταση και συνεπεία των σκέψεων δημιουργεί συναισθήματα, δημιουργεί μια ιστορία, του εαυτού που εχει επίγνωση των σκέψεων και της κατάστασης και των δεδομένων της καταστασης γενικότερα. Σε τι ωφελεί αυτό ; κατά κανόνα η κύρια αιτία της δυστυχίας μας δεν είναι ποτέ η ίδια η κατασταση, αλλα οι σκέψεις που κάνουμε γύρω από αυτή τη κατάσταση και τα συναισθηματα που δημιουργούνται. Είναι η ιστορία που εχουμε φτιάξει.

Τελική κατάλαξη : Το πώς σε βλεπουν οι αλλοι μετατρέπεται στο πως βλέπεις εσυ τον εαυτό σου. Η αίσθηση της αξίας του εαυτού ΔΕΝ συνδέεται με την αξία που οι αλλοι μας δίνουν.

Όταν «εχουμε» και γι' αυτό νομίζουμε ότι υπάρχουμε ή όταν «σκεπτόμαστε» αυτά που εχουμε νομίζοντας ότι γι' αυτό υπάρχουμε δ ε ν είναι η συνειδητότητα που εχει ή που σκέπτεται αυτά που εχει, αλλα το εγώ.

Τότε ποιος αντιλαμβάνεται τις σκέψεις μας ;

Αν δεν υπηρχε τίποτα άλλο παρα η σκέψη μέσα μας δεν θα γνωρίζαμε καν ότι σκεπτόμαστε. Υπάρχει και η συνειδητότητα που αντιλαμβάνεται πέρα από το εγώ και που εισβάλει μέσα μας παρατηρώντας μας καθώς σκεπτόμαστε. Είναι η αίσθηση μιας Παρουσίας, που έρχεται μέσα από ένα βαθύτερο, γαλήνιο και αδιατάρακτο επίπεδο του εαυτού μας, απαλλαγμένο από φόβο και από επιθυμίες, που ορισμένοι μπορει να εχουν νιώσει σε καποιες στιγμές.

Ειδικά σε καποιες οριακές στιγμές, που όλα οσα εχουμε ταυτίσει με τον εαυτό καταρρέουν μπορεί να χάσουμε την αίσθηση του εαυτού και να αναδυθεί αυτή η αίσθηση του βαθύτερου Εαυτού, της Οντότητας, της Υπαρξης. Συνειδητοποιούμε την αληθινή μας ταυτότητα σαν απλή συνειδητοτητα, ανεξαρτητη από οτιδηποτε την ειχαμε ταυτίσει. Συνειδητοποιούμε το «Είμαι»

Αυτό κατά κανόνα συμβαίνει ότι υπάρξει στη ζωή μας μια μεγάλη απώλεια. Σ' αυτό αλλοι αντιστέκονται αλλοι ενδίδουν και γινονται σοφότεροι. Το να ενδίδεις σημαίνει εσωτερική αποδοχή αυτού που υπάρχει. Σημαίνει ανοιχτότητα. Η αντισταση στην αποδοχή σημαίνει κλείσιμο στο Εγώ. Όταν είμαστε ανοιχτοί σε όσα μας φέρνει η ζωή ανοίγεται μια νέα διάσταση συνειδητότητας.

Για να απελευθερωθούμε από την αρνητικότητα και τους φόβους αρκεί να εχουμε επίγνωση των σκεψεων και των συναισθημάτων την ωρα που εμφανίζονται. Ετσι αποπροσωποιούνται, δεν υπάρχει πια εαυτός μέσα τους. Δεν υπάρχει ταύτιση. Είναι σκέψεις και συναισθήματα. Και αυτά ακριβώς είναι τα χαρακτηριστικά του «εγώ»!

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ
Ετσι μόλις υψωθούμε πάνω από την επιβίωση και αποκτήσουμε επίγνωση ότι δεν είμαστε οι σκέψεις και τα συναισθήματα μας, απλώς, αλλα υπάρχει και ένα βαθύτερο επίπεδο του Εαυτού, αν συνδεθούμε με αυτό το βαθύτερο και πιο εκτεταμένο επίπεδο της Υπαρξης μας, το ερώτημα του νοηματος και του σκοπού αποκτά υπέρτατη σημασία για τη ζωή μας. Όμως, ο αληθινός και υπέρτατος σκοπός της ζωής δεν μπορεί να βρεθεί σ' ένα εξωτερικό επίπεδο.

Δεν αφορά τι κάνεις αλλα τι εισαι, δηλ. ποια είναι η κατάσταση της συνειδητοτητας σου.

Η ζωή εχει δυο σκοπούς. Έναν εξωτερικό και έναν εσωτερικό.
Ο εσωτερικός αφορά την Υπαρξη. Ο εξωτερικός αφορά τη δράση.
Ο εσωτερικός σκοπός αφορά την αφύπνιση μας. Τόσο απλά.

Αφύπνιση είναι η μεταβολή της συνειδητότητας. Η μετατόπιση και ο διαχωρισμός μεταξύ σκέψης και επίγνωσης.

Επίγνωση είναι ο χώρος στον οποίο υπάρχουν σκέψεις, όταν αυτός ο χώρος εχει αποκτήσει συνείδηση του εαυτού του. Είναι ο παρατηρητής πίσω από τις σκέψεις, η συνείδηση εξω από το κεφαλι μας, πέρα από τον μικρό εαυτό, είναι η σύνδεση με την Υπαρξη και την συμπαντική νοημοσύνη. Η σύνδεση με κομμάτια της Ψυχής μας.
Για την ακρίβεια : Είμαι και εγω, δηλ. είμαι ο παρατηρητής, το παρατηρούμενο και η διαδικασία της παρατηρησης.

Αρχίζουμε να βιώνουμε την διαφορά ανάμεσα στη νοητική εικόνα του εαυτού και τον παρατηρητή, την σιωπηλή παρουσία μέσα μας. Ετσι, παύουμε να ζούμε με μια νοητική εικόνα του εαυτού μας, με μια εννοιολογική έννοια του εαυτού με τον οποίο εχουμε μια σχέση. Δεν ζούμε, μεσω του εαυτού μας, τη ζωή «μας». Εγώ και η ζωή είμαστε ένα. Δεν κινδυνεύουμε από τίποτα, δεν μπορούμε να χάσουμε κατι που «είμαστε».
Είμαστε η ζωή, που ρέει μέσα από εμάς.

Το ανοιγμα σ' αυτή την αναδυόμενη συνειδητότητα και την γείωση της σ' αυτό το κόσμο γίνεται τότε ο πρωταρχικός σκοπός της ζωής.

Ο εξωτερικός σκοπός μπορεί κατά καιρούς να αλλάζει και να εξυπηρετεί την πραγματοποίηση του εσωτερικού σκοπού. Μπορεί να περιμένεις να συμβεί κατι θεαματικό εξωτερικά και το μέγιστο να εχει συμβεί εσωτερικά.

Μερικές φορές ο εξωτερικός σκοπός είναι σχετικά εφημερος και ασταθής ή απλώς επαναλαμβανόμενη ρουτίνα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να ασχολούμαστε με αυτό. Γιατί δεν είναι ο στόχο αυτός καθαυτός ή οι πράξεις σε σχέση με τον σκοπό αυτό το πρωταρχικό. Το πρωταρχικό είναι η κατάσταση συνειδητότητας από την οποια προέρχονται οι πράξεις. Το «μεγάλο» προέρχεται από μικρά πράγματα που εχουμε τιμήσει και φροντίσει. Στην πραγματικότητα η ζωή του καθενός μας αποτελείται από μικρά πράγματα, τα οποία δεν πρέπει να παραμελούμε σε πρακτικό επίπεδο. Τα πραγματοποιούμε, αρκεί να είμαστε συνειδητοί και παρόντες κάθε στιγμή. Στην αρχή δεν αλλάζει αυτό που κάνουμε, αλλα το π ω ς το κάνουμε. Ετσι πρωταρχικός σκοπός μας γίνεται η δυνατότητα που δίνουμε στην συνειδητότητα να ρέει μέσα από αυτό που κάνουμε. Το να δίνουμε την πλήρη προσοχή μας σ' αυτό που κάνουμε. Ο δευτερεύων σκοπός είναι να πετύχουμε μέσω της δράσης αυτό που αναλαβαμε ελευθερα να φέρουμε εις πέρας. Να υπάρχει μια αίσθηση ποιότητας ακόμη και στην πιο απλή πράξη. Η ποιότητα υποδηλώνει φροντίδα και προσοχή που υπάρχει όταν εχουμε επίγνωση. Η ποιότητα χρειάζεται την Παρουσία μας. Ολη μας η ζωή υπάρχει μεσα από μικρά βήματα, μικρές πράξεις, κινήσεις που κάνουμε κάθε στιγμή και που είναι η ατέλειωτη αλυσσίδα της ζωής μας. Πάντα υπάρχει ένα και μοναδικό βήμα κάθε φορά. Με αλλα λόγια, εκεί που πάμε εξαρτάται από το βήμα που κάνουμε κάθε φορά.

Δεν χρειάζεται άλλο από το να υπάρχουμε μαζί, να συμπλέουμε με ότι συμβαίνει γύρω μας και εχει να κάνει με τον εξωτερικό σκοπό του σύμπαντος. Ο εξωτερικός σκοπός του σύμπαντος είναι να δημιουργεί μορφές και να βιώνει την αλληλεπίδραση τους. Ετσι, συμπλέοντας με τους εξωτερικούς σκοπούς του σύμπαντος που εχουμε επιλέξει να τους ενστερνιστούμε δεν σημαίνει ότι είμαστε αδρανείς ή δεν αναλαμβάνουμε δράση, ή ότι δεν επιφέρουμε αλλαγές. Αυτό όμως γίνεται από ένα βαθύτερο επίπεδο και όχι από εγωική επιθυμία ή φόβο.

Ο εσωτερικός σκοπός του συμπαντος είναι να εμπειριώσει την ουσία του μέσω της δικής μας ανθρώπινης δημιουργίας. Γινόμαστε συνειδητοί συμμετοχοι στη δημιουργία των μορφών στο ανθρώπινο πεδίο. Ωστόσο, ας μην ξεχνάμε, ότι δεν είμαστε εμείς που δημιουργούμε αλλα η συμπαντική ευφυία που δημιουργεί μέσα από εμας. Ρέουμε μέσα στη πράξη της δημιουργίας. Δεν ταυτιζόμαστε, δεν δημιουργεί το εγώ. Ετσι, η αφυπνισμένη δράση είναι η ευθυγράμμιση του εξωτερικού μας σκοπού - αυτού που κάθε φορά εχουμε επιλέξει να κάνουμε - με τον εσωτερικό μας σκοπό, που είναι η αφύπνιση της συνείδησης και η επίγνωση του συνειδητού εαυτού μας.

Αν δεν μπορούμε να απολαύσουμε αυτό που κάνουμε, χρειάζεται τουλάχιστον να αποδεχτούμε ότι, προς το παρόν, αυτή είναι η κατάσταση τούτη τη στιγμή και αυτό απαιτεί να κάνω. Ετσι το κάνω πρόθυμα. Αν δεν μπορώ να αλλάξω αυτό που μου εφερε η ζωή να κάνω, πρέπει να αποδεχτώ ότι θα το κάνω. Συνεπώς το μόνο για το οποίο μπορώ να αναλάβω την ευθύνη και που τυχαίνει να εχει σημασία για μενα αυτή τη στιγμή είναι: η κατάσταση της συνειδητότητας μου. Και αν δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την συνειδητότητα μας, δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τη ζωή μας.

Η απόλαυση είναι η δεύτερη κατάσταση λειτουργίας της αφυπνισμένης δράσης. Η χαρά είναι η δυναμική όψη της Υπαρξης. Όταν η δημιουργική δύναμη του σύμπαντος αποκτά συνείδηση του εαυτού της εκδηλώνεται ως χαρά. Ετσι, οι επιθυμίες του εγώ που μας παρακινούν σε δράση αντικαθίστανται από τη χαρά της δημιουργίας. Η ικανοτητα μας να απολαμβάνουμε αυτό που κάθε φορά κάνουμε αυξάνει θεαματικά και την ποιότητα της ζωής μας. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε το μέλλον για να κάνουμε κατι που θα εχει νοημα στη ζωη μας. Αυτό είναι μια αυταπάτη. Αυτό που μου δίνει χαρά συμβαίνει τώρα. Γιατί η χαρά δεν προέρχεται από αυτό που κάνουμε. Ρέει μέσα σ' αυτό που κάθε φορά κάνουμε και ρέει μέσα στον κόσμο από βαθιά μέσα μας. Δεν προσβλέπουμε στον κοσμο για να μας φέρει χαρά και ευτυχία. Γι' αυτό πολλοί άνθρωποι ζούν με ένα αίσθημα συνεχούς ματαίωσης των προσδοκιών τους. Περιμένουν από αλλους ή τα πράγματα να τους δώσουν χαρά. Η σχέση μεταξύ ενός πράγματος που κάνεις και της χαράς είναι ότι χαιρόμαστε κάθε στιγμή τη δραστηριότητας που εχουμε επιλέξει να φέρουμε σε πέρας, προς ένα σκοπό, με πλήρη επίγνωση, στο παρόν, απολαμβάνοντας τη βαθιά αίσθηση ζωντανιας που ρέει μέσα σ' αυτή τη δράση. Αυτή η ζωντάνια είναι ένα με μας. Αυτό είμαστε εμείς. Και γι' αυτό ότι μας χαροποιεί μας συνδέει με την δύναμη πίσω από κάθε δημιουργία. Η χαρά της Υπαρξης είναι η χαρά να είσαι συνειδητός. Απλώς χαιρόμαστε, χωρίς να θελουμε να πετυχουμε κάτι ή να γίνουμε κάτι μέσω αυτής της δραστηριότητας.

Ενθουσιασμός σημαίνει ότι υπάρχει βαθιά απολαυση σ' αυτό που κάνουμε και επιπλέον εχει το στοιχείο ενός στόχου ή ενός οραματος για την πραγματοποιηση του οποίου εργαζόμαστε. Συνδέεται με το ολο και εχει ένα βαθύτερο νοημα και οφελος για πολλούς. Ο ενθουσιασμός είναι η δύναμη που μεταφέρει τη νοητική «κυανοτυπία» στην υλική διάσταση. Είναι αυτό που υποστασιοποιεί μια ιδέα, που την φέρνει στον υλικό κόσμο μετατρέποντας την σε πράξη, κατάσταση, αντικειμενο ή έργο.

Οσο περισσότερο αυτογνωσία και αυτεπίγνωση εχουμε τοσο το φάσμα των επιλογών αυξάνεται, τόσο πιο ελευθερα σχετιζόμαστε με τις καθοριστικές πραγματικότητες της ζωής και αυτό φαίνεται με τον τρόπο που ο καθένας μας εναρμονίζει τη ζωή του με την πραγματικότητα. Οσο περισσότερο παρατηρούμε το «εγώ» και τις ανάγκες του, τοσο λιγότερο βρισκόμαστε κάτω από την επιδραση φόβων και αρνητικών συνασθημάτων, κάτω από τον έλεγχο αναστολών, απωθήσων, καταπιέσεων και παιδικών καθηλώσεων. Οσο οι δυνάμεις αυτές δεν ωθούνται στο ασυνείδητο, τόσο περισσότερο ελευθεροι είμαστε και τόσο λιγότερο δέσμιοι γινόμαστε ασυνείδητων καταστάσεων και μηχανιστικών πράξεων και συμπεριφορών αποφεύγοντας να τις επαναλάβουμε

Τι είναι ελευθερία ;
Είναι η ικανοτητα του ανθρώπου να αναλαμβάνει πρωτοβουλία για τη δική του εξέλιξη. Είναι η ικανοτητα να πλάθουμε και να εξελίσσουμε τον εαυτό μας. Είναι η άλλη πλευρά συνείδησης του εγώ. Αν δεν είμαστε σε θέση να εχουμε συνείδηση του εαυτου μας θα είμαστε ερμαια των ενστίκτων ή του μηχανικού ρυθμού της ιστορίας.
Η αυτεπίγνωση συμβαδίζει με την ελευθερία και την υπευθυνότητα.

Βίκυ Πενταγιώτη

Μικρό Αφιέρωμα στο 2017, ως Έτος Καζαντζάκη
3/2/2017
Oμιλία σε DVD με τον Ρόμπερτ Νατζέμυ για την «Ασκητική» του Ν.Καζαντζάκη. Ακούμε αποσπασματα από το έργο του. Συζήτηση και γνωριμία με τις ιδέες και τις θεωρίες που αποτέλεσαν τη βάση της φιλοσοφίας και της βιοθεωριας του
10/2/2017
Λογοτεχνία: Συζήτηση με βάση το βιβλίο το «Χαμένο Νόμπελ» του συγγραφέα Κ. Αρκουδέα, που αναφέται στη ζωή και το έργο του Ν.Καζαντζάκη. Θα τιμήσει την συνάντηση μας με την παρουσία του ο ίδιος ο συγγραφέας, που θα μιλήσει για το πώς γράφτηκε το βιβλίο

Αυτογνωσία μέσα από την Τέχνη & τον Πολιτισμό